در “خبرگاه” می‌توانید رویدادهای متنوع را به شکلی کوتاه و فشرده دنبال کنید.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

عبدالحمید: با زندان و کشتار هیچ چیز حاصل نمی‌شود
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبه نماز جمعه ۲۳ شهریور (۱۳ سپتامبر) از دخالت حاکمیت در امور حوزه‌ها و مدارس دینی به شدت انتقاد کرد و گفت که روحانیون باید استقلال خود را حفظ کنند تا بتوانند از دولت و حکومت انتقاد بکنند.

عبدالحمید در آستانه آغاز سال تحصیلی در اول مهر تاکید کرد که هزینه مدارس باید کاهش پیدا کند تا دانش‌آموزان از تحصیل محروم نشوند. او همچنین به دولت توصیه کرد به معلمان و استادان دانشگاه بالاترین حقوق را بپردازد تا آنها بتوانند بهترین تعلیم‌ها را بدهند.

این روحانی برجسته سنی ابراز امیدواری کرد که دولت پزشکیان برای اجرای عدالت قدم جدی بردارد. او بار دیگر از دولت چهاردهم خواست که “شایستگان اقوام، زنان را بکار بگیرند تا عدالت اجرا شود”.

او همچنین تاکید کرد “عدالت نیاز جامعه است و زندگی را شیرین می‌کند وقتی اجرا می‌شود”.

به گفته عبدالحمید “سیستمی که دمکراسی و عدالت نداشته باشد هیچ فایده‌ای ندارد حالا آن سیستم نامش اسلامی هم باشد”.

امام جمعه اهل سنت زاهدان در قسمت دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد “با زندان و کشتار هیچ چیز حاصل نمی‌شود و فقط عدالت و سیاست‌های درست می‌تواند تاثیرگذار باشد”.

راه‌آهن آلمان شرکت لجستیکی “شنکر” را به دانمارک می‌فروشد
شرکت راه‌آهن آلمان (دویچه بان) برای پرداخت بخشی از بدهی‌ ۳۰ میلیارد یورویی، شرکت تابعه لجستیکی خود Schenker را به شرکت دانمارکی DSV می‌فروشد. راه‌آهن آلمان اعلام کرد که هیأت مدیره قرارداد مربوطه را امضا کرده است. قیمت خرید بیش از ۱۴ میلیارد یورو است. طرف دانمارکی نیز این خرید را تایید کرده است.

انتقال این شرکت به مالکان جدید رسما در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵ انجام خواهد شد. Schenker تاکنون مهمترین تامین‌کننده سودآور برای راه‌آهن آلمان بوده است.

این توافق البته هنوز باید توسط هیئت‌های نظارت بر شرکت‌ها و دولت فدرال به عنوان مالک راه‌آهن آلمان تأیید شود. علی‌رغم ملاحظات نمایندگان کارمندان، به نظر می‌رسد تأیید هیئت نظارت راه‌آهن قطعی باشد.

دو شرکت DSV و Schenker رتبه‌های سوم و چهارم در بازار گسترده لجستیک جهانی هستند. هر دوی آنها حدود ۷۵ هزار کارمند در سراسر جهان دارند و به تازگی حدود ۲۰ میلیارد یورو درآمد سالانه داشته‌اند.

وزیر دفاع چین: مذاکره تنها راه پایان دادن به جنگ اوکراین است
چین در کنفرانس امنیتی بین‌المللی در پکن خواستار مذاکره برای پایان دادن بهجنگ در اوکراین و نوار غزه شد. دونگ جون وزیر دفاع چین در سخنرانی خود در مجمع “شیانگشان” گفت که در جنگ و درگیری هیچ برنده‌ای وجود ندارد.

او همچنین ترویج صلح و دیپلماسی را “تنها راه نجات” دانست. وی در عین حال تاکید کرد که چندین کشور باید در حفظ امنیت جهانی، نقش رهبری را بر عهده بگیرند چرا که در دنیای چند قطبی، هیچ‌کس نمی تواند تماشاگر باشد.

الکساندر فومین، معاون وزیر دفاع روسیه نیز آمریکا را متهم کرد که از “سیاست مهار و محدودسازی” روسیه و چین پیروی می‌کند. وی از غرب با ادعای تلاش برای ایجاد بلوک‌های امنیتی جدید و در نتیجه آماده شدن برای جنگ در آسیا انتقاد کرد. همزمان او پیشنهاد داد که روسیه می‌تواند دانش مربوط به سلاح‌های غربی را که در جنگ اوکراین به دست آورده است، به اشتراک بگذارد.

انتظار می‌رود که نمایندگان ۹۰ کشور و سازمان بین‌المللی از جمله نمایندگانی از ایران، آلمان و پاکستان در مجمع سه روزه شیانگشان در پکن حضور پیدا کنند.

فرانسه کاردار سفارت ایران را به دلیل ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه احضار کرد
وزارت امور خارجه فرانسه کاردار دیپلماتیک ایران در این کشور را به دلیل انتقال موشک‌های بالستیک به روسیه احضار کرد.

پس از انتشار خبر ارسال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه که از سوی ایران تکذیب شد، سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه در یک بیانیه این اقدام را به شدت محکوم کرده و نوشتند: «این تشدید حمایت نظامی ایران از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین است که منجر به رسیدن موشک‌های ایران به خاک اروپا و تشدید درد و رنج مردم اوکراین می‌شود.»

در عین حال ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص اخبار منتشر شده مبنی بر ارسال موشک‌های بالستیک ایرانی به روسیه گفته بود: «همانگونه که بارها تاکید گردید، جمهوری اسلامی ایران ضمن مخالفت با جنگ، از راهکار سیاسی برای حل و فصل اختلافات روسیه و اوکراین و پایان بخشیدن به درگیری‌های نظامی حمایت می‌کند.»

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، پیش از این گفته بود که روسیه موشک‌های بالستیک از ایران دریافت کرده و احتمالا ظرف چند هفته از آنها برای جنگ با اوکراین استفاده خواهد کرد.

بکارگیری فناوری هوش مصنوعی برای تشخیص دیابت نوع ۲
یک مطالعه جدید نشان داده که ضبط صدا برای ۲۵ ثانیه از طریق تلفن همراه و تجزیه و تحلیل آن با فناوری هوش مصنوعی (AI)، می‌تواند روشی موثر برای تشخیص دیابت نوع ۲ باشد.

علائم دیابت نوع ۲ مانند کم‌آبی بدن و آسیب عصبی می‌تواند باعث تغییرات ظریف در صدا شود.

با داشتن این بینش، محققان توانستند از طریق هوش مصنوعی صدای افراد را برای تشخیص این بیماری تجزیه و تحلیل کنند. به گفته محققان این روش می‌تواند دیابت نوع ۲ را “با دقت ۶۶ درصدی در زنان و ۷۱ درصدی در مردان” تشخیص دهد.

آنها البته تاکید کردند که این آزمایش هنوز نمی‌تواند جایگزین آزمایش‌های استاندارد خون و روش‌های غربالگری دیابت شود.

با این حال محققان امیدوارند که آزمایش صدای افراد بتواند به بیش از ۲۴۰ میلیون نفری که در سراسر جهان از ابتلا به دیابت نوع ۲ در خود بی‌اطلاع هستند کمک کند و بار دیابت در سراسر جهان را کاهش دهد.

یافته‌های این مطالعه در “نشست سالانه انجمن اروپایی دیابت” (EASD) در مادرید ارائه شد.

برای این تحقیق، از ۶۰۷ بزرگسال (نیمی مبتلا به دیابت و نیمی دیگر بدون دیابت) خواسته شد تا متنی را برای ۲۵ ثانیه بخوانند و صدای خود را از طریق تلفن همراه خود ضبط کنند.

محققان مؤسسه بهداشت لوکزامبورگنمونه‌های صدای ۲۵ ثانیه‌ای را با استفاده از دو تکنیک پیشرفته تجزیه و تحلیل کرد. با ترکیب داده‌های اولیه سلامت شامل سن، جنس، شاخص توده بدنی و وضعیت فشار خون، الگوریتم هوش مصنوعی توانست دو سوم از زنان مبتلا به دیابت و ۷ نفر از ۱۰ مرد مبتلا به دیابت را به درستی شناسایی کند. این روش تشخیصی در زنان بالای ۶۰ سال و افراد دارای فشار خون بالا بهتر عمل کرد.

به گفته محققان، فشار خون می‌تواند پارامترهای صدا را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین می‌توان حدس زد که افرادی که همزمان مبتلا به پرفشاری خون و دیابت هستند، تن صدای متمایزتری دارند.

به عقیده محققان، افرادی که دیابت دارند ممکن است دچار نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی شوند که می‌تواند بر عملکرد صوتی آنها تأثیر بگذارد و منجر به تغییر در زیر و بم و قدرت صدای آنها شود.

پاداش ۳۰ هزار یورویی سوئد برای بازگشت داوطلبانه مهاجران به کشور خود
دولت سوئد قصد دارد از سال ۲۰۲۶ میلادی به مهاجرانی که داوطلبانه به کشورهای خود باز می‌گردند، “تا حدود ۳۰ هزار یورو” پاداش دهد.

یوهان فورسل، وزیر مهاجرت سوئد این تصمیم را به عنوان یک تغییر اساسی در سیاست‌های مهاجرتی این کشور توصیف کرد.

در حال حاضر مهاجرانی که از سوئد به طور داوطلبانه به کشور خود باز می‌گردند، می‌توانند “حدود ۸۸۰ یورو به ازای هر بزرگسال و ۴۴۰ یورو به ازای هر کودک” دریافت کنند.

سقف این مبلغ برای هر خانواده حداکثر ۳ هزار و ۵۰۰ یورو است.

“ابتلای دست‌کم ۱۸۴ نفر به تب دنگی تا ۱۸ شهریور”
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت از ابتلای دست‌کم ۱۸۴ نفر به تب دنگی تا ۱۸ شهریور خبر داد و گفت: «اکثریت موارد تشخیص داده شده سابقه سفر به خارج از کشور داشته‌اند.»

شهرام عرشی در گفتگو با ایسنا افزود: «بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، ۱۳۱ مورد مبتلا به این بیماری سابقه سفر به امارات‌، ۹ مورد سابقه سفر به پاکستان و یک مورد سابقه سفر به عمان را دارند.»

به گفته رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، در حال حاضر “پشه آئدس اجیپتی” در مناطق مستعد استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و خوزستان و “پشه آئدس آلبوپیکتوس” در گیلان، مازندران، اردبیل و گلستان حضور دارند.

تب دنگی، بیماری منتقله از راه “پشه آئدس”، در موارد خفیف باعث تب بالا و علائمی شبیه آنفلوآنزا می‌شود. اما نوع شدید آن که “تب خونریزی دهنده دنگی” نیز نامیده می‌شود، می‌تواند باعث خونریزی جدی، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و مرگ شود.

سالانه میلیون‌ها مورد عفونت دنگی در سراسر جهان رخ می‌دهد. سال گذشته، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده بود که بیش از ۶.۶ میلیون مورد ابتلا به تب دنگی در بیش از ۸۰ کشور جهان ثبت شده است.

هیچ دارویی برای درمان تب دنگی وجود ندارد. با این حال پزشک توصیه‌هایی در مورد نحوه مدیریت علائم و اینکه آیا و چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید، به شما می‌دهد. واکسن این بیماری (Dengvaxia) برای افراد ۹ تا ۴۵ ساله تایید شده است. این واکسن در سه دوز در طول ۱۲ ماه تزریق می‌شود.

اما در مناطقی که دسترسی به این واکسن میسر نیست، باید تا حد امکان از گزیده شدن توسط پشه‌ها جلوگیری کرد.

آمریکا ناو هواپیمابر “تئودور روزولت” را از دریای سرخ خارج کرد
پت رایدر، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از خروج ناو هواپیمابر “تئودور روزولت” از دریای سرخ خبر داد و گفت این ناو و کشتی‌های همراه آن در حال عبور از منطقه اقیانوس هند و آرام هستند.

رایدر به جزئيات خاصی از خروج این ناو هواپیمابر اشاره نکرد ولی تاکید کرد که آمریکا در صورت نیاز قادر است “با دو ناو هواپیمابر” در خاورمیانه حضور داشته باشد.

در حال حاضر ناو هواپیمابر “یو اس‌اس آبراهام لینکلن” و کشتی‌های همراه آن همچنان در خاورمیانه حضور دارند. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در پایان ماه به ارتش دستور داده بود که هر دو ناو هواپیمابر در این منطقه حاضر باشند.

ناو هواپیمابر “تئودور روزولت” در پی افزایش تنش‌ها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل پس از کشته شدن اسماعیل هنیه، رئيس دفتر سیاسی گروه تروریستی حماس در تهران، از ۲۲ تیر در منطقه تحت پوشش ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) مستقر شده بود.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گفته این نهاد اطلاعاتی روسیه، این اقدام به منظور “انتقام‌جویی” صورت گرفته و اعتبارنامه سیاسی دیپلمات‌‌های مذکور به اتهام “جاسوسی” لغو شده است.

اعلام چنین تصمیماتی توسط تشکیلات امنیتی روسیه، غیرعادی به نظر می‌آید. وزارت امور خارجه روسیه اصولا به عنوان نهاد اصلی و مسئول در زمینه مسائل مربوط به دیپلمات‌ها، محسوب می‌شود. حال این وزارتخانه نیز اخراج دیپلمات‌های بریتانیایی را تائید کرده است.

به گفته روسیه، بخش اروپای شرقی در وزارت خارجه بریتانیا در طول جنگ “به یک سرویس اطلاعاتی تبدیل شده که قصد دارد روسیه را متحمل یک شکست استراتژیک کند.”

بیشتر بخوانید: بلینکن و لمی در کی‌یف؛ بحث برسر استفاده از سلا‌ح‌های دوربرد

شبکه تلویزیونی دولتی روسیه “Rossia-24” ضمن انتشار تصاویر این شش دیپلمات بریتانیایی اسامی آنها را نیز اعلام کرد. در همین حال گفته شده است تصاویر مذکور خروج دیپلمات‌های بریتانیایی از روسیه را نشان می‌دهد.

پشت‌پرده اخراج دیپلمات‌های بریتانیایی

ظاهرا پشت‌پرده سیاسی این اقدام مربوط به بحث‌های فعلی بر سر این موضوع است که آیا بریتانیا به اوکراین اجازه خواهد داد که از سلاح‌های دوربرد ساخت این کشور در حمله به اهدافی در عمق خاک روسیه استفاده کند، یا نه.

تشکیلات امنیتی روسیه در این زمینه نوشته است: «در تلافی بسیاری از اقدامات غیردوستانه لندن، شش کارمند بخش سیاسی سفارت بریتانیا در مسکو اعتبارنامه سیاسی خود را از دست می‌دهند.»

بیشتر بخوانید: زلنسکی برای حمله به پایگاه‌های روسیه تسلیحات بیشتری می‌خواهد

روابط دیپلماسی بین مسکو و لندن در گذشته اغلب با تنش‌های متفاوتی مواجه بوده است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه استفاده اوکراین از سلاح‌های تولید شده در کشورهای عضو ناتو را “دخالت مستقیم ناتو در جنگ” دانسته است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

کی‌یر استارمر، نخست وزیر بریتانیا در واکنش به این ارزیابی مسکو گفته است که روسیه به طور غیرقانونی به اوکراین حمله کرده است و این کشور می‌تواند با عقب نشینی نیروهایش، “فورا به جنگ پایان دهد.”

مخمصه جمهوری اسلامی

کارگزاران جمهوری اسلامی هرگز گمان نمی‌کردند که بازداشت و حتی جان‌باختن یک دختر ۲۱ ساله این‌چنین به سرعت نظام را با یکی از امنیتی‌ترین چالش‌ها مواجه کند. راهکارشان اما تغییری نکرد؛ سرکوب، خشونت عریان و البته اعدام.

عمر سرکوب، خشونت و اعدام در جمهوری اسلامی به درازای عمر این حکومت است و از پشت بام مدرسه رفاه تا همین امروز ادامه داشته است. این سه ویژگی نظام در جریان خیزش “زن، زندگی، آزادی” اما ابعاد جدیدی به خود گرفتند؛ خشونت و سرکوبی آنچنان عریان و بی‌پروا که ماموران امنیتی، از نیروی انتظامی تا بسیج و سپاهیان، حتی از شلیک کور و مستقیم به معترضان نیز پرهیز نکردند؛ حتی با علم به اینکه تصاویر این فجایع دقایقی بعد در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بین‌المللی منتشر خواهد شد.

مخمصه جمهوری اسلامی در مواجهه با خیزش سراسری زمانی بغرنج‌تر شد که بسیاری از چهره‌ها با معترضان همراهی کردند؛ چهره‌هایی در زمینه‌های مختلف از هنر تا ورزش و حتی شماری از مسئولان نظام در سال‌های پیشین که در پیاده‌شدن از قطار انقلاب و نظام تردید نکردند.

بیشتر بخوانید: دیده‌بان حقوق بشر آزار خانواده‌های دادخواه را محکوم کرد

گذشت دوسال از جان‌باختن مهسا ژینا اما برخلاف انتظار نظام و کارگزارانش آب سردی بر خشم عمومی نپاشیده است؛ به‌طوری که مثلا در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام و حتی در همین روزهای منتهی به سالگرد مهسا ژینا، این نام جان‌باختگان، اعدام‌شدگان و شدت سرکوب‌ها است که در خاطرات ایرانیان بویژه در شبکه‌های مجازی مرور می‌شود.

خندق میان نظام و معترضان در میزان مشارکت در انتخابات نیز نمایان شد؛ آنچنانکه به‌رغم ظاهرسازی گروه‌های موسوم به اصلاح‌طلب برای رقم‌زدن دوم خردادی دیگر اما میزان مشارکت حتی طبق آمارهای دولتی کمتر از ۴۰ درصد به ثبت رسید.

حالا برای نظام جمهوری اسلامی و کارگزارانش بویژه بخش‌های امنیتی مثل روز روشن است که این خندق پُرشدنی نیست؛ خون‌های ریخته‌شده‌، چشم‌های آسیب‌دیده و اعدام‌شدگانی که از خاطره جمعی ایرانیان پاک نشده و نخواهند شد؛ بویژه آنکه به مدد شبکه‌های اجتماعی و مثلا برخلاف اعدام‌های سال ۱۳۶۷ دست نظام برای تحریف تاریخ و انکار فجایعی که رخ داده، بسته است.

تجربه جمعی ایرانیان فراتر از مرزها

مهسا ژینا امینی و خیزش سراسری “زن، زندگی، آزادی” حالا برای ایرانیان تداعی‌گر موضوع‌های مختلفی از مقابله نابرابر یک دختر جوان با ماموران گشت ارشاد تا خودداری زنان از تن دادن به حجاب اجباری است. این شجاعت تکثیرشده میان ایرانیان آنچنان به همه شهرها گسترش یافته که حالا انتشار تصاویری از زنان و دختران بدون حجاب اجباری در شهرهای مختلف ایران گاه حتی در نهادهای اداری موضوع چندان عجیبی نیست.

جامعه ایران پس از مهسا ژینا و خیزش سراسری از بسیاری جهات پوست‌اندازی کرده است. جوانان دهه ۶۰ و ۷۰ حالا در تحولات اجتماعی و سیاسی جایشان را به نسل دهه ۸۰ و حتی ۹۰ داده‌اند که دیگر نه در پی “اصلاح” وضع موجود بلکه به دنبال “تغییر” آنند؛ تغییری که برایش نیکا شاکرمی، سارینا اسماعیل‌زاده و دهها نفر دیگر از نسل Z از جان خود گذشتند.

این نسل نه در کف خیابان‌ها پا پس می‌کشد و نه حتی در زندان‌ها؛ آنچنانکه عزت‌الله ضرغامی، وزیر وقت گردشگری و میراث فرهنگی آبان‌ماه سال ۱۴۰۱ در اوج خیزش سراسری از قول یکی از بازجویان قدیمی نهادهای امنیتی گفت: «من یک عمر از آدم‌های درشت سیاسی بازجویی کردم. این چند روز چند صد نفر از افراد را بازجویی کردم و این سخت‌ترین بازجویی‌های من بود چون نه من می‌فهمم آنها چه می‌گویند و نه آنها می‌فهمند من چه می‌گویم.»

با این‌همه اما نباید از کنار برخی نکات نیز بی‌تفاوت گذشت. جمهوری اسلامی به مدد سرکوب‌ها از طوفان “زن، زندگی، آزادی” گذر کرد؛ از قدیم گفته‌اند “آنچه مرا نکشد قوی‌ترم می‌کند.” حکومت ایران در طول دو دهه گذشته ساز و برگ سرکوب خود را در چند بازه زمانی تجهیز کرده است. یکی از آنها پس از جنبش سبز بود. حسن کرمی، فرمانده یگان ویژه نیروی انتظامی در همین خصوص می‌گوید: «از سال ۱۳۸۸ متوجه شدیم که باید خود را به تجهیزات خاصی مثلا موانع سدکننده، انواع گازها و وسایل الکترونیکی مجهز کنیم مثلاً خودرو مجهزی که وارد جمعیت و اغتشاش شود و آسیب‌ناپذیر باشد، نداشتیم.»

پس از اعتراض‌های سال ۱۴۰۱ نیز موج جدیدی از بسط دستگاه سرکوب نهادهای امنیتی به راه افتاد و نشانه‌های فراوانی از آن در دست است. از جمله آنها طرح تاسیس حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه است که به تصویب کمیسیون امنیت ملی نیز رسید. بودجه نهادهای اطلاعاتی و امنیتی نیز نه‌تنها به میزان چشم‌گیری افزایش یافت بلکه ردیف بودجه‌های جدیدی نیز تعریف شد. مثلا در بودجه سال ۱۴۰۲ و برای نخستین‌بار بیش از ۸۰۰ میلیارد تومان بودجه برای “امنیت فضای مجازی” درنظر گرفته شد.

افزون بر این، جامعه ایران طی دو سال گذشته نمونه‌های دیگری از مرگ دردناک جوانان در بازداشتگاه و یا در پی بازداشت را به چشم دیده است. آرمیتا گراوند، جواد روحی، موسی اسماعیلی، شیرزاد احمدی‌نژاد، پیمان مام‌احمدی گلوانی و محمد میرموسوی تنها شماری از این افراد هستند که جان‌باختن آنها بنا به هر دلیل به خیزشی همچون “زن، زندگی، آزادی” نینجامید.

از همین روست که شماری از کارشناسان و جامعه‌شناسان حالا نسبت به آنچه که “عادی‌سازی شر” می‌نامند، هشدار داده‌اند هرچند که قابل درک است، مردمانی همچنان زخم‌خورده از سرکوب‌ها و اعدام‌ها در دور پیشین اعتراض‌ها هنوز توان و یارای حضور مجدد در خیابان‌ها را نداشته باشد و یا به تعبیر هوشنگ گلشیری “آن قدر عزا بر سر ما ریخته‌اند که فرصت زاری کردن نداریم.”

فصلی جدید برای اپوزیسیون

در کنار جامعه و حکومت، اپوزیسیون نظام نیز در این دو سال دستخوش دگرگونی شده است. اگر تا پیش از شهریور ۱۴۰۱ عمده بحث‌ها بر سر “ضرورت اتحاد” مخالفان شکل می‌گرفت، حالا اما ماه‌هاست که اتحاد، رنگ باخته است و از نظر بسیاری، اساسا گذار از جمهوری اسلامی الزاما به اتحاد میان مخالفانش نیازی ندارد؛ کافی‌ست هر فرد یا گروهی که “به‌راستی” در این زمینه تلاش می‌کند، به سهم خود گوشه‌ای از کار را بگیرد. در فردای پس از جمهوری اسلامی نیز این مردم هستند که تصمیم خواهند گرفت قدرت را چه کسی به دست گیرد.

بخش عمده‌ای از دمیدن بر شکاف یا اختلاف میان اپوزیسیون و بزرگنمایی از آن، کارویژه رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی در جمهوری اسلامی است؛ وگرنه برای بسیاری از افراد و گروه‌های اپوزیسیون از سال‌ها پیش هویدا بود که فلان فرد یا گروه با فرد یا گروه دیگری آب‌شان به یک جوی نمی‌رود حتی اگر بنا به هر دلیل، مصلحت یا ضرورت، پشت یک میز بنشینند.

اپوزیسیون جمهوری اسلامی بی‌تردید از لحاظ میانگین سنی نیاز به بازنگری دارد. اگر این نسل‌های دهه ۸۰ و ۹۰ بودنذ که اینهمه به خیابان‌ها آمدند و هزینه دادند و خون‌شان بر کف خیابان‌ها پاشید، اپوزیسیون نیز راهی جز آن ندارد که در مناسبات خود سهمی به این نسل بدهد؛ میکروفونی باز برای صدایی که باید شنیده شود. اینهمه البته به معنای کنار گذاشتن نسلی نیست که اغلب در غربت و سختی، عمر خود را برای گذار از جمهوری اسلامی صرف کرده‌اند.

اینها همه، گوشه‌ای از تصویر ایران دو سال پس از جان باختن مهسا ژینا امینی است. حکومتی که به‌خوبی می‌داند موج جدید اعتراض‌ها دیر یا زود با جرقه‌ای کوچک و احتمالا پیش‌بینی‌نشده به راه خواهد افتاد؛ ایرانیانی که شجاعت ایستادن در برابر سرکوب و باتوم و گلوله را از سر گذرانده‌اند و اپوزیسیونی که حالا واقع‌بینانه‌تر به مقتضیات خود و ایران پس از جمهوری اسلامی می‌نگرد؛ تاریخی که بار دیگر نوشته خواهد شد.

دولت آلمان و سازمان ملل متحد اعلام کردند که کشته شدن شش کارمند آژانس امداد و کاریابی برای آوارگان فلسطینی سازمان ملل در حمله روز چهارشنبه ۱۲ سپتامبر (۲۲ شهریور) “غیرقابل قبول” است.

در همین زمینه وزارت امور خارجه آلمان با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) اعلام کرد: «امدادگران بشردوستانه هرگز نباید قربانی حملات موشکی شوند.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

این بیانیه می‌افزاید که آنروا “کمک‌های حیاتی در نوار غزه ارائه می‌دهد” و از طرف سازمان ملل ماموریت دارد و “اسرائیل مسئولیت دارد که از کارکنان سازمان ملل و امدادگران محافظت کند.”

اعتراض دبیر کل سازمان مل متحد

در همین راستا آنتونیو گوتِرِش، دبیرکل سازمان ملل نیز با انتشار پیامی اعلام کرد که از این حادثه شوکه شده است. گوترش در پیام خود نوشت: «آنچه در غزه اتفاق می‌افتد کاملا غیرقابل قبول است». او افزود: «این نقض‌ آشکار حقوق بشر بین‌المللی باید فورا متوقف شود.»

از دیگر سو دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، گوتِرِش را متهم کرد که “واقعیت را تحریف می‌کند.”

بیشتر بخوانید: کشته شدن ۶ کارمند اونروا در حمله اسرائیل به یک مدرسه در غزه

دانون گفت: «این غیرقابل تصور است که سازمان ملل همچنان اسرائیل را در جنگ عادلانه خود علیه تروریست‌ها محکوم می‌کند، در حالی که حماس همچنان از زنان و کودکان به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند.»

در ادامه واکنش‌ها به کشته شدن ۶ نفر از کارکنان آنروا در پی حمله اسرائیل، استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل در نیویورک گفت که “هیچ یک از ساختمان‌‌های سازمان ملل نباید مورد حمله قرار بگیرند یا توسط گروه‌های نظامی استفاده شوند.”

او در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا می‌تواند حضور نمایندگان حماس در آنجا را نفی کند یا نه، گفت: «نمی‌توانم به این سوال پاسخ دهم». اسرائیل، گروه تروریستی حماس را متهم کرده است که از این تاسیسات برای اهداف خود استفاده کرده و پشت سر غیرنظامیان مخفی می‌شود.

انتقاد از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا

در ادامه واکنش‌ها به خبر کشته شدن ۶ نفر از کارکنان آنروا در جریان حمله اسرائیل، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز نسبت به این حمله واکنش نشان داد و گفت : “مراکز بشردوستانه باید محافظت شوند.”

در عین حال، بلینکن حماس را در بروز این حادثه مقصر دانست و گفت: «ما همچنان شاهد هستیم که حماس در این مکان‌ها مخفی می‌شود، آن‌ها را به تسخیر خود در می‌آورد و به‌طور دیگری برای عملیات خود استفاده می‌کند.»

بیشتر بخوانید: اسرائیل یک کاروان سازمان ملل را برای چند ساعت توقیف کرد

وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه افزود که این رویدادها، “ضرورت نیاز به برقراری آتش‌بس را نشان می‌دهند.”

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با انتقاد از این حمله، اسرائیل را به “نادیده‌گرفتن حفاظت از غیرنظامیان” متهم کرد. بورل که در حال حاضر در سفر خاورمیانه به سر می‌برد، پیش‌تر در بیروت، پایتخت لبنان، با نجیب میقاتی نخست‌وزیر این کشور دیدار کرده است.

بر اساس اعلام آژانس امداد و کاریابی آوارگان فلسطینی سازمان ملل، تا کنون در هیچ حمله‌ای از آغاز جنگ در خاورمیانه، “این تعداد از کارکنانش کشته نشده بودند.”

به گفته این سازمان، در میان کشته‌شدگان، “رئیس پناهگاه آنروا و اعضای دیگر تیم که به آوارگان کمک می‌کردند” نیز بودند. در همین راستا فیلیپ لازارینی رئیس آنروا، اعلام کرد که “تاکنون دست کم ۲۲۰ نفر از کارکنان این آژانس در جنگ غزه کشته شده‌اند.”

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این انتقادها در شرایطی طرح می‌شود که ارتش اسرائیل اعلام کرد که این حمله، یک پست فرماندهی و کنترل گروه حماس را هدف گرفته و “پیش از حمله، چندین اقدام برای کاهش خطر به غیرنظامیان انجام شده بود.”

تایید یا رد ادعاها و آمار و ارقام منتشر شده این حمله به صورت مستقل ممکن نیست.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

در این تصاویر کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی نیز دیده می‌شود که در بین این سانتریفیوژها ایستاده است. کیم جونگ در جریان این بازدید خواستار گسترش برنامه اتمی کشورش و سانتریفیوژهای جدید برای آن شده است.

تلویزیون کره شمالی در مورد زمان انجام بازدید کیم جونگ اون از تاسیسات مذکور برای غنی‌سازی اورانیوم اطلاعی نداده است. همچنین گفته نشده که این مرکز در کجا واقع شده است.

بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی کره شمالی، قرار است پیونگ‌یانگ میزان تولید مواد هسته‌ای مربوط به ساخت تسلیحات اتمی را افزایش دهد. این در حالی است که برنامه هسته‌ای کره شمالی توسط چندین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد ممنوع شده است.

افزایش “تصاعدی” ذخایر تسلیحات هسته‌ای

کیم در اوایل هفته جاری در این زمینه گفته بود که کشورش قصد دارد ذخایر تسلیحات هسته‌ای خود را “به صورت تصاعدی” افزایش دهد. به گفته رهبر کره شمالی این تسلیحات برای مقابله با “تهدیدات” ایالات متحده آمریکا و متحدانش “حیاتی” است.

بیشتر بخوانید: کره شمالی یک موشک‌انداز با سیستم هدایت جدید آزمایش کرد

به نظر می‌رسد کره شمالی چندین تاسیسات مربوط به غنی سازی اورانیوم را در اختیار دارد. به گفته برخی تحلیل‌گران، تصاویر ماهواره‌ای توسعه و ساخت و ساز در مرکز اصلی تحقیقات علمی هسته‌ای “یونگ بیون”، از جمله کارخانه غنی سازی اورانیوم در این منطقه را نشان می‌دهد که حاکی از توسعه احتمالی آن در سال‌های اخیر است.

بیشتر بخوانید: کره شمالی دست‌کم ۱۰ موشک بالستیک آزمایش کرد

رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه ۹ سپتامبر (۱۹ شهریور) گفت که این سازمان فعالیت‌های منطبق با عملکرد یک راکتور و تأسیسات غنی‌سازی را در یونگ‌بیون مشاهده کرده است.

احتمال تولید مواد شکافت‌پذیر برای ساخت ۹۰ کلاهک

تخمین‌ها پیرامون شمار احتمالی سلاح‌های هسته‌ای کره شمالی بسیار متفاوت است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

طبق گزارش “فدراسیون دانشمندان آمریکایی” که در ماه ژوئیه سال جاری میلادی منتشر شد، احتمال می‌رود کره شمالی مواد شکافت‌پذیر کافی برای ساخت ۹۰ کلاهک هسته‌ای تولید کرده باشد که در حال حاضر احتمالا “فقط در ۵۰ کلاهک” کار گذاشته شده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گفته مقام‌های امنیتی ایالت بایرن، این مرد سوری ۲۷ ساله برای این منظور دو قمه خریداری کرده بود. به گفته دادستانی عمومی، این فرد که “به احتمال زیاد پیرو یک ایدئولوژی رادیکال اسلامی” است، قصد داشته با انجام این حمله، توجهات زیادی را به خود جلب کرده و حس ناامنی را در جامعه ایجاد کند. قمه‌های خریداری‌شده توسط او به گفته مقامات، “حدود ۴۰ سانتی‌متر طول دارند.”

مظنون در بازداشت موقت قرار دارد

به گزارش رسانه‌های آلمانی، پلیس این کشور این فرد را روز پنجشنبه ۱۲ سپتامبر (۲۲ شهریور) در منطقه هوف دستگیر و صبح روز بعد نیز یک قاضی تحقیق قرار بازداشت او را صادر کرده است.

بیشتر بخوانید: حمله با چاقو به مسافران اتوبوس در زیگن آلمان؛ ۶ تن زخمی شدند

به گفته بازرسان، مظنون اکنون در بازداشت موقت به‌سر می‌برد و در حال حاضر مظنون دیگری در این پرونده وجود ندارد. اداره مرکزی مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم بایرن در دادستانی عمومی مونیخ همچنان در حال تحقیق در این پرونده است.

به گفته قاضی تحقیق دادگاه هوف، قرار بازداشت این فرد به دلیل اتهام “برنامه‌ریزی برای انجام یک اقدام خشونت‌آمیز جدی علیه امنیت ملی” به اجرا گذاشته شده است.

بیشتر بخوانید: حمله مرگبار زولینگن؛ بحث درباره تغییر قوانین مهاجرت در آلمان

پیش از این حمله مرگبار یک پناهجوی سوری ۲۶ ساله مظنون به عضویت در گروه داعش در شهر زولینگن آلمان در شب جمعه ۲۳ اوت (۲ شهریور) که در جریان آن سه نفر کشته و هشت تن زخمی شدند به بحث‌های سیاسی پیرامون مسئله مهاجرت و سیاست‌های مربوط به آن دامن زده بود.

حمله با چاقو در روز جمعه ۳۱ مه (۱۱ خرداد) در میدان بازار شهر مانهایم آلمان توسط یک جوان ۲۵ ساله متولد افغانستان نیز پیش از آن خبرساز شده بود. در جریان آن حمله، تعدادی مجروح شده بودند و یک افسر پلیس در اثر جراحات وارده جان باخته بود.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

نانسی فزر، وزیر کشور آلمان، اخیرا خواستار اتخاذ تدابیر سخت‌تری برای کنترل حمل چاقو شده و گفته بود که آلمان برای مقابله با حملات با چاقو به “قوانینی سخت‌‌گیرانه‌تر و کنترل شدیدتر سلاح” نیاز دارد.

در “خبرگاه” می‌توانید رویدادهای متنوع را به شکلی کوتاه و فشرده دنبال کنید.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

فرانسه کاردار سفارت ایران را به دلیل ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه احضار کرد
وزارت امور خارجه فرانسه کاردار دیپلماتیک ایران در این کشور را به دلیل انتقال موشک‌های بالستیک به روسیه احضار کرد.

پس از انتشار خبر ارسال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه که از سوی ایران تکذیب شد، سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه در یک بیانیه این اقدام را به شدت محکوم کرده و نوشتند: «این تشدید حمایت نظامی ایران از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین است که منجر به رسیدن موشک‌های ایران به خاک اروپا و تشدید درد و رنج مردم اوکراین می‌شود.»

در عین حال ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص اخبار منتشر شده مبنی بر ارسال موشک‌های بالستیک ایرانی به روسیه گفته بود: «همانگونه که بارها تاکید گردید، جمهوری اسلامی ایران ضمن مخالفت با جنگ، از راهکار سیاسی برای حل و فصل اختلافات روسیه و اوکراین و پایان بخشیدن به درگیری‌های نظامی حمایت می‌کند.»

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، پیش از این گفته بود که روسیه موشک‌های بالستیک از ایران دریافت کرده و احتمالا ظرف چند هفته از آنها برای جنگ با اوکراین استفاده خواهد کرد.

بکارگیری فناوری هوش مصنوعی برای تشخیص دیابت نوع ۲
یک مطالعه جدید نشان داده که ضبط صدا برای ۲۵ ثانیه از طریق تلفن همراه و تجزیه و تحلیل آن با فناوری هوش مصنوعی (AI)، می‌تواند روشی موثر برای تشخیص دیابت نوع ۲ باشد.

علائم دیابت نوع ۲ مانند کم‌آبی بدن و آسیب عصبی می‌تواند باعث تغییرات ظریف در صدا شود.

با داشتن این بینش، محققان توانستند از طریق هوش مصنوعی صدای افراد را برای تشخیص این بیماری تجزیه و تحلیل کنند. به گفته محققان این روش می‌تواند دیابت نوع ۲ را “با دقت ۶۶ درصدی در زنان و ۷۱ درصدی در مردان” تشخیص دهد.

آنها البته تاکید کردند که این آزمایش هنوز نمی‌تواند جایگزین آزمایش‌های استاندارد خون و روش‌های غربالگری دیابت شود.

با این حال محققان امیدوارند که آزمایش صدای افراد بتواند به بیش از ۲۴۰ میلیون نفری که در سراسر جهان از ابتلا به دیابت نوع ۲ در خود بی‌اطلاع هستند کمک کند و بار دیابت در سراسر جهان را کاهش دهد.

یافته‌های این مطالعه در “نشست سالانه انجمن اروپایی دیابت” (EASD) در مادرید ارائه شد.

برای این تحقیق، از ۶۰۷ بزرگسال (نیمی مبتلا به دیابت و نیمی دیگر بدون دیابت) خواسته شد تا متنی را برای ۲۵ ثانیه بخوانند و صدای خود را از طریق تلفن همراه خود ضبط کنند.

محققان مؤسسه بهداشت لوکزامبورگنمونه‌های صدای ۲۵ ثانیه‌ای را با استفاده از دو تکنیک پیشرفته تجزیه و تحلیل کرد. با ترکیب داده‌های اولیه سلامت شامل سن، جنس، شاخص توده بدنی و وضعیت فشار خون، الگوریتم هوش مصنوعی توانست دو سوم از زنان مبتلا به دیابت و ۷ نفر از ۱۰ مرد مبتلا به دیابت را به درستی شناسایی کند. این روش تشخیصی در زنان بالای ۶۰ سال و افراد دارای فشار خون بالا بهتر عمل کرد.

به گفته محققان، فشار خون می‌تواند پارامترهای صدا را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین می‌توان حدس زد که افرادی که همزمان مبتلا به پرفشاری خون و دیابت هستند، تن صدای متمایزتری دارند.

به عقیده محققان، افرادی که دیابت دارند ممکن است دچار نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی شوند که می‌تواند بر عملکرد صوتی آنها تأثیر بگذارد و منجر به تغییر در زیر و بم و قدرت صدای آنها شود.

پاداش ۳۰ هزار یورویی سوئد برای بازگشت داوطلبانه مهاجران به کشور خود
دولت سوئد قصد دارد از سال ۲۰۲۶ میلادی به مهاجرانی که داوطلبانه به کشورهای خود باز می‌گردند، “تا حدود ۳۰ هزار یورو” پاداش دهد.

یوهان فورسل، وزیر مهاجرت سوئد این تصمیم را به عنوان یک تغییر اساسی در سیاست‌های مهاجرتی این کشور توصیف کرد.

در حال حاضر مهاجرانی که از سوئد به طور داوطلبانه به کشور خود باز می‌گردند، می‌توانند “حدود ۸۸۰ یورو به ازای هر بزرگسال و ۴۴۰ یورو به ازای هر کودک” دریافت کنند.

سقف این مبلغ برای هر خانواده حداکثر ۳ هزار و ۵۰۰ یورو است.

“ابتلای دست‌کم ۱۸۴ نفر به تب دنگی تا ۱۸ شهریور”
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت از ابتلای دست‌کم ۱۸۴ نفر به تب دنگی تا ۱۸ شهریور خبر داد و گفت: «اکثریت موارد تشخیص داده شده سابقه سفر به خارج از کشور داشته‌اند.»

شهرام عرشی در گفتگو با ایسنا افزود: «بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، ۱۳۱ مورد مبتلا به این بیماری سابقه سفر به امارات‌، ۹ مورد سابقه سفر به پاکستان و یک مورد سابقه سفر به عمان را دارند.»

به گفته رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، در حال حاضر “پشه آئدس اجیپتی” در مناطق مستعد استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و خوزستان و “پشه آئدس آلبوپیکتوس” در گیلان، مازندران، اردبیل و گلستان حضور دارند.

تب دنگی، بیماری منتقله از راه “پشه آئدس”، در موارد خفیف باعث تب بالا و علائمی شبیه آنفلوآنزا می‌شود. اما نوع شدید آن که “تب خونریزی دهنده دنگی” نیز نامیده می‌شود، می‌تواند باعث خونریزی جدی، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و مرگ شود.

سالانه میلیون‌ها مورد عفونت دنگی در سراسر جهان رخ می‌دهد. سال گذشته، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده بود که بیش از ۶.۶ میلیون مورد ابتلا به تب دنگی در بیش از ۸۰ کشور جهان ثبت شده است.

هیچ دارویی برای درمان تب دنگی وجود ندارد. با این حال پزشک توصیه‌هایی در مورد نحوه مدیریت علائم و اینکه آیا و چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید، به شما می‌دهد. واکسن این بیماری (Dengvaxia) برای افراد ۹ تا ۴۵ ساله تایید شده است. این واکسن در سه دوز در طول ۱۲ ماه تزریق می‌شود.

اما در مناطقی که دسترسی به این واکسن میسر نیست، باید تا حد امکان از گزیده شدن توسط پشه‌ها جلوگیری کرد.

آمریکا ناو هواپیمابر “تئودور روزولت” را از دریای سرخ خارج کرد
پت رایدر، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از خروج ناو هواپیمابر “تئودور روزولت” از دریای سرخ خبر داد و گفت این ناو و کشتی‌های همراه آن در حال عبور از منطقه اقیانوس هند و آرام هستند.

رایدر به جزئيات خاصی از خروج این ناو هواپیمابر اشاره نکرد ولی تاکید کرد که آمریکا در صورت نیاز قادر است “با دو ناو هواپیمابر” در خاورمیانه حضور داشته باشد.

در حال حاضر ناو هواپیمابر “یو اس‌اس آبراهام لینکلن” و کشتی‌های همراه آن همچنان در خاورمیانه حضور دارند. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در پایان ماه به ارتش دستور داده بود که هر دو ناو هواپیمابر در این منطقه حاضر باشند.

ناو هواپیمابر “تئودور روزولت” در پی افزایش تنش‌ها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل پس از کشته شدن اسماعیل هنیه، رئيس دفتر سیاسی گروه تروریستی حماس در تهران، از ۲۲ تیر در منطقه تحت پوشش ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) مستقر شده بود.

دولت‌های آذربایجان، ترکیه و روسیه حامی این طرح هستند که در استان سیونیک ارمنستان در نزدیکی مرز ایران، یک گذرگاهی جاده‌ای و ریلی برای اتصال نخجوان از طریق ارمنستان به آذربایجان ایجاد شود که بدون نیاز به ایران، مسیر اتصال ترکیه و اروپا به آسیای میانه برقرار می‌شود.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

ایران و ارمنستان با این طرح مخالفت کردند. البته مسیر تجاری اصلی ایران و اروپا در طول سه قرن گذشته، آذریابجان و ترکیه بوده‌اند. مسیر ارمنستان جدا از اینکه جاده‌های مناسبی برای ترانزیت گسترده ندارند، در سطح مراودات دوجانبه مورد استفاده قرار گرفته است. ارتباط زمینی ترکیه با نخجوان از یک مسیر خطی باریک هفده و نیم کیلومتری می‌گذرد که این دروازه استراتژیک متعلق به قلمرو تاریخی ایران بود در حکومت پهلوی اول در ازای دریافت منطقه قطور به وسعت ده هزار هکتار به دولت ترکیه واگذار شد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

آذربایجان بر اساس توافقنامه سه جانبه امضاشده بین آذربایجان، روسیه و ارمنستان در نوامبر ∙٢∙٢ مدعی است که یکی از محورهای توافق برطرف شدن بن‌بست در مسیرهای ارتباطی بین آذربایجان و نخجوان از سوی ارمنستان است. ارمنستان اصل این ادعا را قبول دارد اما می‌گوید که مسیر مشخص زنگزور در توافقنامه مطرح نبوده و زیر بار دیکته کردن آن از سوی آذربایجان نمی‌رود.

مسیر ارتباطی ریلی تا پیش از فروپاشی شوروی در دو منطقه شمالی و جنوبی نخجوان و ارمنستان وجود داشت. مسدود شدن مسیرهای فوق از یک سو و بین آذربایجان و ارمنستان و ترکیه و ارمنستان از سوی دیگر، محصول شکل گیری جنگ اول قره باغ بعد از فروپاشی شوروی است.

برداشته شدن این موانع بعد از نزاع سی‌ساله یکی از موضوعات صلح پایدار و ثبات در منطقه قفقاز جنوبی است. بر این اساس علاوه بر رفع انسداد از مسیر مواصلاتی نخجوان و ارمنستان، راه ارمنستان به دریای سیاه از مسیر شمال ترکیه و مسیرهای ارمنستان به ایران از مسیر جمهوری آذربایجان و امکان دسترسی به آستارا و بیله سوار وهمچنین امکان دسترسی ارمنستان به جلفا در ایران نیز باید باز شوند.

منطقه زنگزور که در استان سیونیک ارمنستان واقع است به همراه کل مناطق این کشور و کشور آذربایجان تا پیش از جنگ‌های ایران و روسیه تزاری که منجر به قراردادهای گلستان و ترکمنچای شد، متعلق به قلمرو تاریخی ممالک محروسه ایران بود. از آن زمان به بعد حکومت روسیه تزاری و شوروی کمونیستی تغییرات متعددی در تقسیم‌بندی جغرافیایی مناطق حائل و همجوار آنها انجام دادند. ارمنی‌ها عمدتا قره‌باغ را از آن خود می‌دانند که به نظر آنها حکومت شوروی به غلط به جمهوری کمونیستی آذربایجان آن روز ملحق کرد. آذری‌ها هم معتقد هستند استان سیونیک در گذشته متعلق به مسلمانان ترک بوده که شوروی‌ها آن را به جمهوری کمونیستی ارمنستان واگذار کردند.

به همین دلیل ارمنستان نسبت به اصرار آذربایجان و بخصوص تهدید به استفاده از زور برای تاسیس گذرگاه سوء‌ظن داشته و تصور می‌کنند که کنترل خود بر مرز با ایران به عنوان یکی از متحدان و شرکای تجاری اصلی خود را از دست می‌دهد. البته منطقه زنگزور بخشی از تمامیت ارضی ارمنستان است و ارتباطی به ایران ندارد. تاسیس گذرگاه در آن نیز چه ریلی باشد و چه جاده‌ای فی نفسه اخلالی در اعمال حق حاکمیت ارمنستان ایجاد نمی‌کند اما در شرایطی ممکن است که با توجه به ادعای تاریخی آذربایجان، تاسیس گذرگاه زمینه را برای الحق عملی آن در آینده به قلمرو آذربایجان مساعد کند. این مسئاله پایه اصلی مخالفت ارمنستان را تشکیل می‌دهد.

ازاینرو، مخالفت‌ها و بحث‌ها باعث شد تا این موضوع بعد از سه سال به حاشیه برود. حتی دولت ترکیه در سال گذشته میلادی اعلام کرد که در صورت برطرف نشدن مخالفت ارمنستان، گذرگاه زنگزور از طریق ایران ایجاد می‌شود. البته آذربایجان از این طرح صریحا حمایت نکرد بلکه گفت گذرگاه زنگزور دو مسیر غربی و شرقی دارد که غربی از ارمنستان و شرقی از ایران می‌گذرد.

ژرف‌کاوی مواضع دولت آذربایجان نشان داد که مسیر شرقی از دید آنها فرعی است. حکومت ایران با موضعگیری صریح و چندباره علی خامنه‌ای با تشکیل گذرگاه زنگزور به صورت مطلق مخالفت کرده است. ایران گذرگاه ارس را به عنوان جایگزین پیشنهاد کرده که از طریق مسیر ریلی، ایران به نخجوان و سپس به ارمنستان وصل شده و از طریق گرجستان کریدور شمال به جنوب برای اتصال به اروپا از مسیر آبی ایجاد شود. علاوه بر این، توافقاتی نیز بین ایران و آذربایجلن برای تاسیس جاده‌های مشترک انجام شد که در اجرا مطابق ادعاها پیش نرفت.

در ادامه به موازات تنش‌زدایی در روابط ایران و آذربایجان، موضوع یادشده به حاشیه رفت. اما وقتی الچین امیربکوف مشاور الهام علی‌اف رئیس جمهور کشور آذربایجان در اجلاس انرژی‌های غیرفسیلی در باکو در ابتدای ماه آگوست اعلام کرد که دولت مطبوعش موضوع تاسیس گذرگاه زنگزور را از مباحث مربوط به صلح پایدار به ارمنستان به صورت موقت خارج کرده است، شرایط عوض شد.

سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به باکو که با هدف تعمیق روابط راهبردی روسیه و آذربایجان بعد از آن انجام شد، دوباره موضوع را به کانون منازعه برگرداند. در تحولی دیگر دولت ارمنستان در پی ابراز تمایل برای خروج از پیمان امنیت جمعی اعلام کرد که توافقات با آذربایجان را به صورت دو جانبه جلو می‌برد. سرگئی لاورف وزیر خارجه روسیه نیز در واکنش اظهار کرد که اگر ارمنستان نیازی به روسیه برای میانجی نمی‌بیند، برود مسائلش را با آذربایجان حل کند!

طبق توافق سه‌جانبه ∙٢∙٢، نیروهای حافظ صلح روسی برای پنج سال در منطقه حائل قرار گرفته و مرزها از جمله گذرگاه لاچین محل اتصال ارمنستان به قراباغ کوهستانی را کنترل می‌کنند. در ماه‌های اخیر مقامات دولت آذربایجان اعلام کردند که نیروهای روسی از قلمرو آذربایجان خارج شده‌اند.

از اواخر ماه اوت، مقامات روسی از ضرورت تاسیس این گذرگاه به عنوان یکی از نتایج توافق سه جانبه ∙٢∙٢ سخن گفته‌اند. جمهوری اسلامی نیز با حمایت از مخالفت ارمنستان در واکنشی تند آن را رد کرده و نسبت به تغییر مرزهای بین‌المللی و ژئوپلتیک در قفقاز جنوبی هشدار داده است.

دولت روسیه در این مدت به مدیریت تنش پرداخته ودر آخرین موضع گیری، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه اظهار داشت: «باتوجه به نگرانی‌های ایران در خصوص کریدور زنگزور، ما موضع خود را به تفصیل از طریق مجاری دیپلماتیک به تهران رسانده‌ایم.»

اما به نظر می‌رسد گزارش وزارت خارجه ارمنستان، روس‌ها را نگران کرده و فوریت در تاسیس گذرگاه زنگزور را برای اهداف راهبردی و موقعیت ژئوپلتیک خود ضروری تشخیص داده‌اند. وزارت خارجه ارمنستان اعلام کرد که گفتگوهایی در انجام است تا شاید یک شرکت خصوصی مدیریت، مسیر ارتباطی بین نخجوان، ارمنستان و آذربایجان را در دست بگیرد. در گمانه‌زنی‌های انجام شده مالکیت شرکت یادشده اروپایی و یا آمریکایی اعلام گردید.

در هنگام مذاکرات آتش‌بس بین ارمنستان و آذربایجان، مسیرهای موازی وجود داشت که سرانجام روسیه موفق شد و سازمان امنیت و همکاری اروپا و جمهوری اسلامی نتوانستند طرح‌های خود را عملی کنند. حال آمریکا و اروپا بعد از جنگ اوکران متمایل هستند که مسیر ارتباطی اروپا با آسیای میانه و کشورهای پیرامونی روسیه مستقل از این کشور باشد و آذربایجان و ترکیه را به عنوان متحد بالقوه خود در نظر می‌گیرند.

در چارچوب راهبرد امنیتی آنها اتصال اروپا از طریق ترکیه، نخجوان، ارمنستان، آذربایجان و آسیای میانه در تضعیف روسیه و مهار توسعه‌طلبی ارضی و ژئوپلتیک آن ارزشمند است. بهبود روابط ارمنستان و آمریکا نیز بر نگرانی روسیه افزوده است. دیگر کشورهای همسایه روسیه منهای بلاروس نیز نگران هستند که مداخله روسیه در گرجستان و اوکراین متوجه آنها شود. بنابراین غرب نه تنها از تشکیل مسیر مواصلاتی مستقل از روسیه از اروپا به آسیای میانه حمایت سیاسی و امنیتی می‌کند بلکه حاضر به سرمایه گذاری اقتصادی هم است. اما به دلیل روابط تیره با جمهوری اسلامی، با مسیر ارتباطی از طریق ایران نیز مخالف هستند.

ارمنستان با نفس تاسیس مسیر مواصلاتی با نخجوان مشکلی ندارد، آنها بر روی منطقه زنگزور حساسیت دارند. موضع ارمنستان با ایران متفاوت است و ملاحظات ایران مد نظر آنها نیست. اما روسیه از سوی دیگر خواهان ارتباط بین شرق و غرب با محوریت خودش از طریق گذرگاه بین‌المللی ماورا خزر موسوم به میانه (Middle Corridor) است! این مسیر کوتاهترین مسیر زمینی و دریایی بین غرب چین با اروپا است که از آسیای میانه به دریای خزر رسیده و سپس از روسیه به آذربایجان، ارمنستان، نخجوان و ترکیه و در نهایت اروپا می‌رسد.

ناامن شدن کانال سوئز و دریای سرخ نیز این مسیر برای ترانزیت کالا را بیشتر مورد توجه قرار داده‌ است. بنابراین روس‌ها به دنبال این هستند که گذرگاه زنگزور در چارچوب قرارداد سه‌جانبه تاسیس شود تا آنها موقعیت اثرگذار خود را حفظ کرده و بتوانند ترکیه و آذربایجان را در مدار ارتباطی حفظ کرده و اجازه ندهند تا موازنه روابط خارجی آنها به سمت کفه غرب بیشتر متمایل شود و با ایجاد منافع مشترک توازن ایجاد کنند.

در این چارچوب اگرچه در ظاهر امر به نظر می‌رسد آنها منافع تاکتیکی با ترکیه و آذربایجان را بر منافع راهبردی با جمهوری اسلامی در این خصوص ترجیح داده‌اند، اما در واقع روسیه به دنبال برقراری منافع راهبردی و برطرف کردن تهدیدات امنیتی ناشی از گسترش روابط اروپا و ناتو با کشورهای ترک‌تبار و ترک‌نشین است.

بنباراین ظهور دوباره منازعه بر سر تشکیل گذرگاه زنگزور فقط موضوعی منطقه‌ای نیست بلکه در کنه خود رقابت ژئوپلتیکی و ژئواکونامیکی بین قدرت‌های جهانی را بازتاب داده که ایران چه در سطح جهانی و چه در منطقه‌ای در این خصوص دچار انزوای استراتژیک است. تاسیس گذرگاه زنگزور، بر تمامیت ارضی و مرزهای ایران تاثیری ندارد مگر آنکه آذربایجان آنجا را اشغال کند. اما وابستگی ترکیه و آذربایجان به تزانزیت از طریق ایران با یکدیگر و ارتباط ترکیه با جهان ترک از طریق ایران را از بین می‌برد که پیامدهای ژئوپلتیکی و اقتصادی منفی دارد که البته می‌تواند راهکارهایی برای انتفاع ایران و مهار این پیامدها پیدا کرد که از حوصله این مطلب خارج است.

* این یادداشت نظر نویسنده را منعکس می‌کند و الزاما بازتاب‌دهنده نظر دویچه‌وله فارسی نیست.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

ترامپ با طعنه به کاملا هریس و بیان این که “مشت‌زن حرفه‌ای زمانی که در نبرد می‌بازد می‌گوید من یک مسابقه دوباره می‌خواهم” برگزاری مناظره دیگر را رد کرد.

رد برگزاری مناظره دیگر از سوی ترامپ در حالی بیان می‌شود که کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور کنونی و نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیش از این بر برگزاری مناظره بعدی تاکید کرده بود.

ترامپ و هریس، نامزدهای ریاست‌جمهوری آمریکا روز سه‌شنبه برای نخستین بار در جریان یک مناظره تلویزیونی رو در روی یکدیگر قرار گرفته بودند.

بیشتر بخوانید: مناظره ترامپ و هریس؛ خوش‌بینی نسبت به کاندیدای دموکرات

با گذشت دو روز این مناظره جنجال‌برانگیز، دونالد ترامپ در پیام خود که به منظور تاکید بر اهمیت آن، با حروف بزرگ نوشته شده بود یادآور شد که “مناظره سوم برگزار نخواهد شد.”

استفاده ترامپ از عبارت “مناظره سوم” به معنی آن است که او علاوه بر مناظره اخیر با کامالا هریس، مناٰظره پیشین با جو بایدن در پنجشنبه شب ۷ تیر (۲۷ ژوئن) را نیز به حساب آورده است. این موضوع می‌تواند تاکیدی بر سخنان ترامپ در جریان مناظره با هریس باشد که ترامپ در آن گفته بود کامالا هریس “همان بایدن است.”

بیشتر بخوانید: نخستین مناظره هریس و ترامپ؛ از سقط جنین تا بحث بر سر ایران

دونالد ترامپ در پیام خود همچنین با بیان این که کامالا هریس، “دو تاریخ مناظره‌های پیشین را رد کرده بود افزود “کامالا باید تمرکزش را بر روی کارهایی بگذارد که طی حدود چهار سال پیش می‌بایست انجام می‌داد.”

ترامپ در ادامه با به کار بردن اصطلاح مارکسیستی و چپ‌گرایانه “رفیق” برای کامالا هریس افزود: «نظرسنجی‌ها آشکارا نشان می دهند که من در مناظره با رفیق کامالا هریس، نامزد چپ رادیکال دموکرات‌ها، در سه‌شنبه‌شب پیروز شدم و او بلافاصله خواهان برگزاری مناظره دوم شد.»

ترامپ و هریس، هر دو مدعی پیروزی در مناظره

بر اساس یک نظرسنجی منتشر شده از شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان طی ساعات پس از مناظره ترامپ و هریس، ۶۳ درصد از بینندگان این رسانه اعلام کردند که هریس در مقایسه با ترامپ، عملکرد بهتری داشته است.

همچنین بر اساس نتایج یک نظرسنجی دیگر که توسط خبرگزاری رویترز با همکاری شرکت ایپسوس انجام شده است، ۴۷ درصد از بینندگان به کامالا هریس و ۴۲ درصد نیز به دونالد ترامپ رای داده‌اند.

بر اساس اعلام این خبرگزاری، این نظرسنجی طی روزهای دهم، یازدهم و دوازدهم سپتامبر و از یک روز قبل از مناظره تا یک روز پس از مناظره انجام شده است.

بیشتر بخوانید: ترامپ و هریس چگونه خود را برای مناظره تلویزیونی آماده می‌کنند؟

با وجود این، بسیاری از جمهوری‌خواهان یا حامیان ترامپ، از جمله خود او و نیز ایلان ماسک مالک شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق)، گزارش‌ها و نظرسنجی‌های این رسانه‌ها را “سوگیرانه” توصیف کرده‌اند.

به گزارش رسانه‌های آمریکایی، ساعتی قبل از اظهارات ترامپ، کامالا هریس در یک مراسم تبلیغات انتخاباتی در کارولینای شمالی گفته بود که او بر این باور است که “رای‌دهندگان آمریکایی یک مناظره دیگر طلبکارند.”

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در ۵ نوامبر (۱۵ آبان) برگزار خواهد شد. بر اساس پیش‌بینی‌ها و نظرسنجی‌ها آراء دو نامزد در این انتخابات ممکن است بسیار به هم نزدیک باشند.